Rotavirüs hastalığı nedir?

Küresel olarak, rotavirüs erken çocukluk döneminde şiddetli mide ve bağırsak iltihabının (gastroenterit) en yaygın nedenidir. Hemen hemen bütün çocuklar, 5 yaşına kadar bu hastalığa yakalanırlar. Gelişmekte olan ülkelerde rotavirüs yılda yaklaşık yarım milyon kişinin ölümüne neden olmaktadır.

Belirtiler nelerdir?

Hastalığın belirtileri şunlardır:
• Cıvık ishal
• Kusma
• Ateş

Bazı hallerde şiddetli su kaybı ve (nadiren) ölüm olabilir. Rotavirüs hastalığına yakalanan bazı bebeklerde (özellikle 3 aylıktan küçük) herhangi bir belirti görülmeyebilir. Belirtiler genel olarak virüse maruz kaldıktan 1 ila 3 gün kadar sonra (genelde 2 gün) ortaya çıkar. Rotavirüs hastalığına yakalanan sağlıklı kimselerin çoğu, 4-6 gün kadar hasta olurlar ve tamamen iyileşirler. Rotavirüs hastalığı genelde kış döneminde ortaya çıkmaktadır.

Nasıl yayılmaktadır?

Rotavirüs hastalığı oldukça bulaşıcıdır ve hastalıklı bir kimsenin kusmuğu ve dışkısı kanalıyla şu yollardan yayılır;

• kişiden kişiye temas; örneğin hasta olan bir kimseye veya virüsü elinde taşıyan bir kimseye dokunmak
• hastalık bulaşmış olan eşyalar
• hastalık bulaşmış olan yiyecek ve içecekler.

Virüs aynı zamanda öksürme ve hapşırma ile de yayılır.

Kimler risk altındadır?

• Rotavirüse karşı bağışıklığı olmayan küçük çocukların (önceden hastalığı geçirmiş olma veya aşılanma yoluyla) hastalığa yakalanma riski daha fazladır. Ancak, bazen yetişkinler de hastalığa yakalanabilirler.
• Çocukların çoğu, üç yaşına kadar rotavirüs hastalığına karşı bağışıklık geliştirirler.
• Rotavirüs hastalığına karşı kazanılan bağışıklık kısmidir. Hastalık tekrar ettiğinde ilk hastalanmaya kıyasla daha hafif seyreder.
• Rotavirüs hastalığı bazı ücra toplumlarda daha yaygındır.

Hastalık nasıl önlenir?

Hastalığa karşı aşı yaptırılması önerilmektedir ve bu aşı 6 aylıktan küçük bebekler için ücretsizdir. Aşı NSW’de iki ve dört aylık dönemlerde olmak üzere, 2 doz olarak verilir ve aşı işlemi bebek 24 haftalık olana kadar tamamlanır.

Rotavirüs hastalığı, aşağıdaki işlemlerden sonra ellerin sabun ve su ile 10 saniye kadar iyice yıkanıp havluyla kurulanmasıyla önlenebilir;

• Tuvalete gittikten sonra,
• Yiyecek hazırlamadan veya yiyeceklere ellemeden önce,
• Yemeklerden önce,
• Rotavirüs hastası olan bir kimseye baktıktan sonra (özellikle bezleri ve kirli çamaşırları değiştirdikten sonra).

Ayrıca:

• Yiyecek hazırlanan veya yenen yüzeylerde kesinlikle bez değiştirilmemelidir
• Kusmuk veya dışkı ile kirlenen yüzeyler, eşyalar (oyuncaklar dahil) ve elbiseler sıcak su ve deterjanla iyice yıkanmalıdır. Eşyaları temizledikten sonra kurumaya bırakılmalıdır.
• İshal olan çocuklar iyileştikten 24 saat sonrasına kadar ana okuluna gönderilmemelidir.
• İshal olan kimseler tam olarak iyileştikten 2 hafta sonrasına kadar havuzlarda yüzmemeli, yürümemeli veya oynamamalıdır.